كمبود يد و گواتر يكي از مشكلات تغذیه ای عمده در کشور بوده است . اجرای برنامه پیشگیری وکنترل کمبودید ویددارکردن نمکهای خوراکی طی سالیان گذشته موجب کاهش قابل ملاحظه شيوع گواتر دركشور شده است
كمبود يد و گواتر يكي از مشكلات تغذیه ای عمده در کشور بوده است . اجرای برنامه پیشگیری وکنترل کمبودید ویددارکردن نمکهای خوراکی طی سالیان گذشته موجب کاهش قابل ملاحظه شيوع گواتر دركشور شده است . براساس نتايج چهارمين پايش ملي برنامه پيشگيري وكنترل اختلالات ناشي ازكمبود يد كه درسال 1386 انجام شده است ،شيوع گواتر از 68% در سال 1368به 5/6 درصد رسيده است كه مبين استمرار موفقيت در مهار كمبود يد در كشور و پيشگيري از اختلالات ناشي از آن كه قبل از شروع برنامه نه تنها به صورت گواتر آندميك در همه استانها و هيپراندميك در بيش از يك سوم استانها وجود داشت ، بلكه اثرات وخيم آن بر كاهش رشد ذهني و جسمي، قدرت يادگيري، آستانه شنوايي و اعمال پسيكوموتور به ويژه در كودكان، نوجوانان و جوانان مشهود بود.
در اين مرحله نكته مهم استمرار برنامه و رسيدن به هدف نهايي كه حذف اختلالهاي ناشي از كمبود يد است، ميباشد.استمرار برنامه پيشگيري از اختلالهاي ناشي از كمبود يد در گرو پايش مرتب و مستمر فعاليتهاي اجرايي، دريافت پس خوراند و تصحيح و حل مشكلات احتمالي با همكاري هاي تنگاتنگ درون بخشي وبين بخشي است. كشورهاي زيادي به دليل نداشتن برنامههاي پايش و نظارت بر روند مصرف نمك يدار، ميزان دسترسي مردم (پوشش مصرف) و ميزان يد موجود در نمكهاي يددار دچار شكست شدهاند،
با پايش و ارزيابي مراحل يددار كردن نمك ميتوان وضعـــيت پيشـــرفت برنامه كنترل IDD را اندازهگيري نمود. پايش ميزان يد در نمكهاي خوراكي كشور مهمترين بخش پايش برنامه حذف اختلالات ناشي از كمبود يد است. هدف اصلي پايش در سطح توليد حصول اطمينان از ميزان يد نمك، درجه خلوص و ساير ويژگيهاي نمك يددار و روند اجراي برنامه در حين توليد است.در برنامه پيشگيري و مبارزه با اختلالات ناشي از كمبود يد ، به منظور اطمينان از كفايت دريافت يد افراد جامعه، پايش منظم و دورهاي ميانه يد ادرار جمعيت در معرض خطر از اهميت ويژهاي برخوردار است.
اقدامات در سطح دانشکده علوم پزشکی
• تشکیل مرتب کمیته های IDD
• نمونه برداري و كنترل كيفيت نمك خوراكي در سطح عرضه
فروشگاه هاي عرضه نمك 2-اماكن عمومي و مراكز عرضه موادغذايي
• نمونه برداري و كنترل كيفيت نمك خوراكي در سطح مصرف 1. خانوارهاي شهري2.خانوارهاي روستايي
• پايش يد ادراردانش آموزان 10-8 ساله ، از طریق نمونه گیری ادرار 240 دانش آموز به صورت راندم و مطابق دستورالعمل و تعیین میانه ید ادراری شهرستان از طریق آزمایش انجام شده نمونه ها